เปิดข้อมูล “โรงไฟฟ้าจากขยะ”งบลงทุน 2.3 พันล.ชาวบ้านใช้เหตุผล “สนับสนุน-คัดค้าน”

เปิดข้อมูลละเอียดโครงการกําจัดขยะมูลฝอยชุมชน โดยแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้า อบต.เมืองคง ตั้งอยู่หมู่ 10 บ้านใหม่ ต.พะงาด อ.ขามสะแกแสง จ.นครราชสีมา งบลงทุน 2,331 ล้านบาท

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2567 ที่ผ่านมา อบต.เมืองคง เปิดเวทีการประชุมรับฟังความคิดเห็นทำความเข้าใจชาวโคราชกับผู้มีส่วนได้เสีย โครงการกำจัดขยะมูลฝอยชุมชน โดยแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้า โดยมี ว่าที่ร้อยตรีพรสรร อุ่นบรรเทิง นายอำเภอขามสะแกแสง จ.นครราชสีมา ได้รับมอบหมายจากนายชัยวัฒน์ ชื่นโกสุม ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา เป็นประธานเปิดเวทีการประชุมรับฟังความคิดเห็นและทำความเข้าใจกับประชาชน และผู้มีส่วนได้เสีย โครงการกำจัดขยะมูลฝอยชุมชน โดยแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้า องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองคง อ.คง จ.นครราชสีมา

พื้นที่ตั้งโครงการ หมู่ 10 บ้านใหม่ ต.พะงาด อ.ขามสะแกแสง มีนายสมชาย วรรธนะสุพร นายก อบต.เมืองคง, นางธิดารัตน์ รอดอนันต์ ประธานสภาฯอุตสาหกรรมจังหวัดนครราชสีมา พร้อมด้วยผู้นำชุมชน กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน พื้นน้องประชาชนชาวบ้านในพื้นที่ ทั้งจาก อ.ขามสะแกแสง อ.คง, อ.โนนไทย, อ.แก้งสนามนาง เป็นต้น โดยมีผู้ดำเนินงาน ประกอบด้วย พลโทสุวรรณ เฉิดฉาย และ ว่าที่พันตรี ดร. กิตติกรณ์ บำรุงบุญ คณบดีคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม เป็นผู้ดำเนินรายการ รวมทั้งวิทยากรผู้ชำนาญการสิ่งแวดล้อม จาก บริษัทที่ปรึกษา เอ็นทริค ประกอบด้วย นายปรีดา ทองสุขงาม ผู้ชำนาญการสิ่งแวดล้อม ที่ได้รับใบอนุญาต จากสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

นายภาณุพงศ์ สถิตวัฒนาพร ผู้ช่วยชาญสิ่งแวดล้อม, นายกรกฏ ภิรมย์รัตน์ ผู้เชี่ยวชาญสิ่งแวดล้อม นำเสนอข้อมูลของโครงการฯ เหตุผลและความจำเป็นและวัตถุประสงค์ของโครงการ ลักษณะโครงการ/ขนาดกำลังการผลิตติดตั้ง ประเภทโรงไฟฟ้า/เชื้อเพลิงเครื่องจักรหลักและเทคโนโลยี ชนิด แหล่งที่มาและปริมาณเชื้อเพลิง แหล่งที่มาและปริมาณน้ำใช้ใน กระบวนการผลิตไฟฟ้ามลพิษและการจัดการ และประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับจากโครงการฯ, ขั้นตอนการศึกษาจัดทำรายงานประมวลหลักการปฏิบัติ (CoP), มาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อม และมาตรการ ติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมการดำเนินงานด้านการมีส่วนร่วมของประชาชน เพื่อให้ชาวบ้านเกิดความรัก ความสามัคคีกัน

ทั้งนี้ มีกลุ่มชาวบ้านในพื้นที่มาร่วมรับฟังความคิดเห็นและมีการเสนอแนะและข้อเสนอให้กับผู้บริหารโครงการฯ มีทั้งฝ่ายสนับสนุน และฝ่ายคัดค้าน แต่ละฝ่ายก็พูดคุยกันด้วยเหตุด้วยผล และมีการชี้แจงข้อปฏิบัติของการตั้งโรงงานฯ โดยวิทยากรด้านสิ่งแวดล้อม อาทิ เรื่องขยะที่เกรงว่าจะมีการนำมาเทกองเป็นภูเขา ซึ่งทางโครงการฯก็ได้ชี้แจงยืนยันจำไม่มีขยะกองกลางแจ้ง และขยะจะอยู่ในอาคารที่เก็บมิดชิด มีการกำจัดด้วยการเผาอย่างเป็นระบบใช้ความร้อนสูง เรื่องกลิ่นมีการกำจัดกลิ่นในระบบกำจัด เรื่องน้ำจากขยะมีการแยกออกมาแล้วนำไปบำบัด และส่วนหนึ่งนำไปเผาด้วย โดยในเครื่องจักรมีการควบคุมอุณหภูมิสูง ระหว่าง 850-1,000 องศาเซลเซียส และถ้าความร้อนต่ำลงก็ต้องเพิ่มความร้อนเข้าไปอีก เพื่อไม่ให้สารต่างๆมีการเล็ดลอดออกมาแล้วเกิดผลกระทบ มีระบบการกำจัดเป็นขั้นเป็นตอน มีการทำอย่างรัดกุม เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ผลกระทบต่อชุมชน ผลกระทบต่อวิถีชีวิต เศรษฐกิจ และรายได้ ซึ่งมีมาตรการที่ป้องกันอย่างรัดกุม

โดยโครงการดังกล่าวมีพื้นที่ 100-3-49 ไร่ หรือ 161,392 ตารางเมตรมีเขตพื้นที่ 18 หมู่บ้าน 6 ตำบล 3 อำเภอ ของ อ.ขามสะแกแสง อ.โนนไทย และ อ.โนนสูง ภารกิจจัดการขยะมูลฝอยในกลุ่ม (Cluster) รองรับปริมาณ 550 ตันต่อวัน ในเขตรับผิดชอบขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 129 แห่ง พื้นที่ 17 อำเภอ ที่เข้าร่วมโครงการ ฯ ได้แก่ อำเภอคง อำเภอโนนแดง อำเภอแก้งสนามนาง อำเภอสีดา อำเภอบ้านเหลื่อม อำเภอขามสะแกแสง อำเภอพระทองคำ อำเภอโนนสูง อำเภอโนนไทย อำเภอเฉลิมพระเกียรติ อำเภอจักราช อำเภอบัวใหญ่ อำเภอบัวลาย อำเภอประทาย อำเภอชุมพวง อำเภอเมืองยาง อำเภอลำทะเมนชัย อำเภอขามทะเลสอ และอำเภอด่านขุนทด รวมถึงได้มีแนวความคิดให้เอกชนเป็นผู้ดำเนินกิจการบริหารจัดการขยะมูลฝอยชุมชน เพื่อพัฒนาศักยภาพการจัดการขยะมูลฝอยให้ดียิ่งขึ้นขึ้น สามารถรองรับขยะมูลฝอยในกลุ่มพื้นที่ (Cluster) ได้เพียงพอ สนับสนุนการกำจัดขยะมูลฝอยชุมชน ที่ช่วยลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก และแปรรูปขยะเป็นพลังงาน โดยมี บริษัท นครราชสีมาเวลท์ ทู เอ็นเนอร์จี จำกัด ได้รับคัดเลือกให้เป็นผู้ดำเนินการแปรรูปขยะเป็นพลังงานไฟฟ้ากำลังผลิต 9.9 เมกะวัตต์ ส่งขายให้การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) 8 เมกะวัตต์ และใช้ภายในโครงการ 1.9 เมกะวัตต์ เพื่อพัฒนาศักยภาพในการจัดการขยะให้ดียิ่งขึ้นและสามารถรองรับปริมาณขยะจาก อปท.ได้เพียงพอรวมทั้งเสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงานไฟฟ้าภายในท้องถิ่น

ทั้งนี้จากสภาพปัญหาและความสามารถในการรองรับขยะมูลฝอย รวมทั้งเพื่อรองรับการขยายตัวของเมืองในอนาคต ของจังหวัดนครราชสีมา จึงพิจารณาเห็นควรต้องเพิ่มศักยภาพระบบการจัดการขยะมูลฝอยให้การกำจัดขยะที่เกิดขึ้น อย่างมีประสิทธิภาพที่ดีและสามารถรองรับขยะมูลฝอยขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในกลุ่มพื้นที่ (Cluster) ได้อย่าง เพียงพอและตามแผนการจัดการขยะของจังหวัดนครราชสีมา ได้กำหนดให้องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองคง เป็นองค์กรหลักในการรับผิดชอบดำเนินการจัดการขยะมูลฝอยในกลุ่มขนาดใหญ่ (Cluster L) กำหนดให้รองรับปริมาณขยะมูลฝอยไม่น้อยกว่า 550 ตันต่อวัน

สำหรับรายละเอียดของโครงการ มีดังนี้

1. เหตุผลและความจําเป็นของโครงการ

รัฐบาลได้ประกาศการจัดการขยะมูลฝอยเป็นวาระแห่งชาติ โดยกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้มีการ จัดทํา Road Map การจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ และต่อมาคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบกับแผนแม่บทการบริหาร จัดการขยะมูลฝอยของประเทศ (พ.ศ.2559-2564) เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 โดยมอบหมายให้กระทรวงมหาดไทย กํากับดูแลให้จังหวัดและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดทําแผนบริหารการจัดการขยะมูลฝอยของจังหวัดให้สอดคล้องกับแผน แม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ (พ.ศ.2559-2564) ซึ่งแผนแม่บทฯ ดังกล่าว มีกรอบแนวคิดในการลดขยะ ที่ต้นทาง ประกอบด้วย การมุ่งเน้นและส่งเสริมให้เกิดการลด (Reduce) การใช้ซ้ำ (Reuse) และการรีไซเคิล (Recycle) การที่ให้ทุกภาคส่วนเข้ามารับผิดชอบในการจัดการขยะมูลฝอยและการสนับสนุนให้เกิดการจัดการขยะมูลฝอยแบบผสมผสาน ในลักษณะพื้นที่จัดการรวมและมุ่งสู่การผลิตเป็นพลังงาน

จังหวัดนครราชสีมาเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ขนาดใหญ่ มีความหลากหลายของภาคการผลิตสินค้าการเกษตร เกษตรแปรรูป อุตสาหกรรม และการท่องเที่ยว เป็นฐานเศรษฐกิจที่สําคัญของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีคุณภาพ และหลากหลาย อาทิ แหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติเชิงนิเวศประวัติศาสตร์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น อาหาร รวมทั้งมีแหล่งท่องเที่ยว ที่ได้รับเลือกเป็นมรดกโลก เป็นศูนย์กลางการคมนาคม เนื่องจากมีเส้นทางเชื่อมต่อภายในจังหวัด ระหว่างจังหวัด และ ระหว่างภาคที่สะดวก ทําให้จะต้องมีการบริหารจัดการขยะในพื้นที่ เพื่อให้มีความสามารถในการรองรับการขยายตัวของ ประชากรและเมืองในอนาคตได้อย่างเพียงพอ

ทั้งนี้ ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ ในปี พ.ศ.2566 จังหวัดนครราชสีมา มี ปริมาณขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้นประมาณ 2,588 ตันต่อวัน เป็นขยะมูลฝอยที่ถูกนํากลับมาใช้ประโยชน์ 1,053 ตันต่อวัน เป็นขยะ ที่ถูกกําจัดถูกต้อง 678 ตันต่อวัน เป็นขยะที่ถูกกําจัดไม่ถูกต้อง 857 ตันต่อวัน และมีขยะมูลฝอยตกค้างรวม 558,240 ตัน ซึ่งจังหวัดนครราชสีมามีสถานที่กําจัดขยะมูลฝอยที่ไม่ถูกต้อง จํานวน 77 แห่ง โดยส่วนใหญ่เป็นการเทกอง รองลงมาเป็นการ เผากลางแจ้ง และมีสถานที่กําจัดขยะมูลฝอยท่ีถูกต้องเพียง 3 แห่ง อาทิ การฝังกลบถูกหลักวิชาการ เทกองควบคุม (กรมควบคุมมลพิษ, 2566)

จากสภาพปัญหาและความสามารถในการรองรับขยะมูลฝอย รวมทั้งเพื่อรองรับการขยายตัวของเมืองในอนาคต ของจังหวัดนครราชสีมา จึงพิจารณาเห็นควรต้องเพิ่มศักยภาพระบบการจัดการขยะมูลฝอยให้การกําจัดขยะที่เกิดขึ้น อย่างมีประสิทธิภาพที่ดีและสามารถรองรับขยะมูลฝอยขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในกลุ่มพื้นที่ (Cluster) ได้อย่าง เพียงพอและตามแผนการจัดการขยะของจังหวัดนครราชสีมา ได้กําหนดให้องค์การบริหารส่วนตําบลเมืองคง (ต่อไปนี้จะเรียก “อบต.เมืองคง”) เป็นองค์กรหลักในการรับผิดชอบดําเนินการจัดการขยะมูลฝอยในกลุ่มขนาดใหญ่ (Cluster L) กําหนดให้ รองรับปริมาณขยะมูลฝอยไม่น้อยกว่า 550 ตันต่อวัน โดยมี อปท.ภายในกลุ่มพื้นที่การจัดการขยะมูลฝอย อบต.เมืองคง ที่เข้าร่วมโครงการ ฯ ได้แก่ อําเภอคง อําเภอโนนแดง อําเภอแก้งสนามนาง อําเภอสีดา อําเภอบ้านเหลื่อม อําเภอขามสะแกแสง อําเภอพระทองคํา อําเภอโนนสูง อําเภอโนนไทย อําเภอเฉลิมพระเกียรติ อําเภอจักราช อําเภอบัวใหญ่ อําเภอบัวลาย อําเภอประทาย อําเภอชุมพวง อําเภอเมืองยาง อําเภอลําทะเมนชัย อําเภอขามทะเลสอ และอําเภอด่านขุนทด

รวมถึงได้มีแนวความคิดให้เอกชนเป็นผู้ดําเนินกิจการบริหารจัดการขยะมูลฝอยชุมชน เพื่อพัฒนาศักยภาพการจัดการ ขยะมูลฝอยให้ดียิ่งขึ้น สามารถรองรับขยะมูลฝอยในกลุ่มพื้นที่ (Cluster) ได้เพียงพอ สนับสนุนการกําจัดขยะมูลฝอยชุมชน ท่ีช่วยลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก และแปรรูปขยะเป็นพลังงาน ดังนั้น อบต.เมืองคง ในฐานะหน่วยงานที่รับผิดชอบ จึงได้จัดให้เอกชนเป็นผู้ลงทุนและบริหาร “โครงการกําจัดขยะมูลฝอยชุมชน โดยแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้า องค์การบริหารส่วนตําบลเมืองคง”

โครงการตั้งอยู่หมู่ 10 บ้านใหม่ ตําบลพะงาด อําเภอขามสะแกแสง จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งมี บริษัท นครราชสีมา เวสท์ ทู เอ็นเนอร์จี จํากัด เป็นเอกชนที่ได้รับการพิจารณาให้เข้ามาดําเนินโครงการ โดยบริษัทได้เสนอแผนการดําเนินโครงการ ด้วยการนําเอาขยะมูล ฝอยชุมชนมากําจัดด้วยวิธีเผาไหม้ให้เกิดความร้อนและนําความร้อนที่ได้ไปผลิตไอน้ำและผลิตกระแสไฟฟ้าต่อไป ซึ่งเป็นการ แก้ไขปัญหาขยะมูลฝอยอย่างถาวร ลดมลพิษที่เกิดขึ้น (ติดตั้งระบบบําบัดอากาศก่อนระบายออกสู่ภายนอก) ตลอดจนช่วยลด พื้นที่และงบประมาณในการบริหารจัดการขยะมูลฝอย อีกทั้งยังเสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงานไฟฟ้าภายในจังหวัดนครราชสีมาอีกด้วย

ทั้งนี้ บริษัทได้ลงนามสัญญาซื้อขายไฟฟ้า สําหรับการรับซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าขนาดเล็กมากโครงการผลิตไฟฟ้าจาก ขยะชุมชน พ.ศ. 2565 กับการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2567 เลขที่ VSPP-MSW1-PEA-003/2567 โดย กําหนดวันจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบเชิงพาณิชย์ ภายในวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2569 ซึ่งการดําเนินงานของโครงการต้องปฏิบัติ ตามระเบียบคณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน ว่าด้วยหลักเกณฑ์การจัดทํารายงานประมวลหลักการปฏิบัติและรายงานผล การปฏิบัติตามประมวลหลักการปฏิบัติ สําหรับการประกอบกิจการผลิตไฟฟ้า พ.ศ. 2565 กําหนดให้ผู้ประสงค์ขอรับ ใบอนุญาต หรือรับใบอนุญาตจะขอขยายกําลังการผลิต หรือขอเพิ่มประเภทเชื้อเพลิงในใบอนุญาต จะต้องดําเนินการตาม มาตรการป้องกัน แก้ไข และติดตามตรวจสอบผลกระทบตามที่ได้กําหนดไว้ในระเบียบดังกล่าว และจัดทํารายงานประมวล หลักการปฏิบัติ ทั้งในระยะก่อสร้าง ระยะดําเนินการ และระยะรื้อถอนบางส่วนหรือทั้งหมด เพื่อใช้ประกอบการขอรับอนุญาต

ดังนั้น บริษัทจึงได้มอบหมายให้ บริษัท เอ็นทิค จํากัด เป็นผู้ดําเนินการศึกษา และจัดทํารายงานประมวลหลักการปฏิบัติ (CoP) เพื่อกําหนดมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อมและมาตรการ ติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อม ทั้งระยะก่อสร้าง ระยะดําเนินการ และระยะรื้อถอนบางส่วนหรือทั้งหมด ซึ่งจะถูกนําไป ปฏิบัติอย่างต่อเนื่องในการพัฒนาโครงการในอนาคตต่อไป

2. วัตถุประสงค์ของโครงการ อบต.เมืองคง เป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบการจัดการขยะ ในกลุ่มองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ภายในกลุ่มพื้นที่ การจัดการขยะมูลฝอย (Cluster) อบต. เมืองคง คาดว่า