ชีวิตสู้กลางสวน “ช่างมน บ้านหรั่ง” มือเสียบ แทง ตัดทางบน “ยอดปาล์ม”

อาชีพหนึ่งแถวปักษ์ใต้ ที่สร้างรายได้ให้กับครอบครัวพอกกิน พอใช้ แต่ถ้ามีความขยัน มุ่งมั่น อดทน สามารถสร้างรายได้เป็นกอบ เป็นกำได้ ไม่แพ้อาชีพรับกรีดยาง ที่นิยมรับจ้างกันในแถวภาคใต้ แต่ปัจจุบัน “ปาล์ม” กลายเป็นไม้เศรษฐกิจที่ทำรายให้กับชาวสวน ไม่แพ้ “ยางพารา” และนับมีการขยายพื้นที่ปลูกสวนปาล์มเพิ่มขึ้นตามลำดับ

เนื่องจากว่าระยะหลังๆราคายางตกต่ำ แต่ต้นทุนการปลูกยางสูง ปุ๋ยแพง แถมเจอโลกรวน ฝนตก ภัยแล้ง ต้องใช้เวลาและมีความอดทนกว่าที่ชาวสวนขายน้ำยางได้ แต่ในทางกลับกัน “การทำสวนปาล์ม” อายุแค่  3 ปีกว่าจะเริ่มลืมตา อ้าปาก  อีกทั้ง พืชชนิดนี้ยังชอบความชื้น ถ้ารู้จักการปลูกและดูแลที่ถูกวิธีจนกว่าที่ตัดทะลายปาล์มขายสู่ตลาดได้

หารู้ไม่ว่า “อาชีพตัดผลปาล์มน้ำมัน” หรือในท้องถิ่นที่เรียกกันว่า “แทงปาล์ม” เพื่อนำผลปาล์มทั้งทลายไปขายให้พ่อค้า หน้าโรงงานผลิตและแปรรูปน้ำมันนั้น ไม่ง่ายไปกว่าการรับจ้างอาชีพชาวสวนทั่วไป ต้องอาศัยทักษะ ประสบการณ์ เทคนิคการดูผลปาล์มว่าจะสุกงอม เพื่อทำการตัดออกไปจำหน่ายได้มากน้อยแต่ไหน ยิ่งบางปีชาวสวนเจอวิกฤติราคาปาล์มตกต่ำ อาจทำให้ค่าจ้าง แรงงานรับแทงปาล์มกระทบไปเป็นลูกโซ่ด้วย

“ช่างมน บ้านหรั่ง” อาชีพผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านหรั่ง ต.นาเกตุ องโคกโพธิ์ และเคยทำงานเป็นนายช่วงมาก่อน ยามว่าง ปาก กัด ตีนถีบ หารายได้เสริมด้วยการมารับจ้าง “แทงปาล์ม” ในบริเวณพื้นสวนที่ใกล้ๆบ้านร่วม 5-6 ปี  เขาคลุกคลีอยู่กับสวนปาล์มมานาน พอที่มองทะลุ ทะลายว่า อายุของผลปาล์มออกสีแบบไหน ที่พอเริ่มเก็บเกี่ยวไปขายได้ราคา

“สิ่งสำคัญต้องดูสีผลปาล์ม ต้องออกสีคล้ายๆจีวร เหลืองแก่ ถ้าสีเริ่มน้ำตาลดำๆ ผลอาจสุกจนเกินไป เวลาแทงทะลายปาล์มลูกจะร่วงลงมา จะทำให้ราคาขายไม่ดี ยุคนี้พ่อค้าค่อนข้างที่เข้มงวด มีการคัดเลือกผลปาล์มที่ละเอียดมากขึ้น  ราคานำไปขายทั้งทะลาย ราว 3-4 บาทต่อกิโลกรัม จากเดิมในอดีตเคยขายกันกิโลกรัมละ 10 บาท ซึ่งต้องยอมรับว่า ราคาปาล์มไม่ค่อยดีมากนัก แต่แรงงานที่รับจ้างแทงปาล์มรับค่าจ้างมา 1 บาทต่อกิโลกรัม ออกไปแทงปาล์มแต่ละครั้งได้ค่าจ้างระดับหลักพันขึ้นไป” ช่างมน กล่าว

หารู้ไม่ว่า กลวิธีการแทงปาล์ม ค่อนข้างเหน็ดเหนื่อยมากในแต่ละวัน เนื่องจากใช้พละกำลังสูง ร่างกายต้องพร้อม แถมต้องเผชิญกับขวากหนาม กว่าที่แทงมาได้แต่ละทะลายที่อยู่บนลำต้น ต้องตัดก้านใบออก เพื่อความสะดวกที่จะตัดบริเวณโคนผลปาล์มมาได้ บางครั้งเจอกับฝุ่น เศษใบไม้เข้าดวงตา  แมลงที่เป็นพิษ และงู  มีหลากหลายสารพัด เพราะเป็นที่ทราบกันดี สวนปาล์มพื้นที่ด้านล่าง ค่อนข้างที่มีเศษใบตัดทิ้งทับถมอยู่มาก เป็นแหล่งอาศัยงู สัตว์มีพิษ

แต่มีประสบการณ์รู้วิธีแทงปาล์มที่ถูกต้อง ย่อมไม่ใช่เรื่องยาก แต่ต้องมาเจอกับอุปสรรค หนามที่แหลมคมบริเวณอยู่ติดกับทะลายลูกปาล์ม บางครั้งเมื่อแทงทะลายตกลงมาในคู่น้ำ ต้องลงไปเก็บ ซึ่งต้องแบกน้ำหนักลูกปาล์มทั้งทะลาย อาวุธหลักที่ใช้ เคียว และเหล็กแทง ต้องความคมเป็นพิเศษ สามารถแทงโคนใบขาดได้เพียง 1-2 ครั้งเท่านั้น แตประเภทมือใหม่หัดตัด ต้องระมัดระวังนิด อาจเจออุบัติเหตุได้

อุปกรณ์ที่ใช้ในการแทงปาล์มพื้นฐาน ต้องมีรองเท้าบูท ถุงมือ มีดพร้า เสียมแทงปาล์มขนาด 4 นิ้ว เคียวตัด ทะขอ (ช่วยผ่อนแรง)ยกทะลายปาล์มได้ อย่าลืมว่า ถ้าไม่มีเครื่องมือผ่อนแรง ถ้าใช้มืออาจบาดเจ็บ และอันตราย จากนั้นมีรถชาเล้งสักคัน เพื่อใช้บรรทุกผลปาล์มเพื่อนำไปขายขายต่อพ่อค้าต่อไป

แม้ว่า วันนี้เศรษฐกิจย่ำแย่แค่ไหน แต่อาชีพ “คนแทงปาล์ม” ยังเป็นเส้นเลือดหลักของแต่ละครอบครัว ช่วยสร้างงาน สร้างอาชีพในชุมชน เพียงแค่ว่า จะมุ่งมั่น ขยัน มั่นหางานแค่ไหน ชีวิตนี้มีเกียรติ น้ำมันปาล์มที่แปรูปรูป มาขายหล่อเลี้ยงอาหารบนครัวทั้งประเทศ ส่วนหนึ่งมาจากน้ำพัก น้ำแรง “คนแทงปาล์ม” นี่แหละ