รุ่งอรุณ “ปัตตานี” ย้อนดูวิถีชีวิตสังคม วัฒนธรรม ของคนปลายด้ามขวาน
“ปัตตานี” เป็นจังหวัดเล็กๆ ตั้งอยู่ปลายด้ามขวาน พื้นที่ส่วนใหญ่ติดอยู่ชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ที่อุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรทางทะเล และป่าไม้ แหล่งท่องเที่ยวมากมาย มีความหลากทางวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ด้วยความ “เมืองปัตตานี” มีชาวไทยพุทธ ชาวจีนและไทยมุสลิมมาสร้างรากฐานทำมาหากินตั้งแต่สมัยอดีตกาล
จนทำให้มีวัฒนธรรมที่ในท้องถิ่นที่ผสมผสานกันอย่างสันติ ทั้งเรื่องอาหารการกิน โบราณสถาน และวัดวาอาราม มัสยิค ที่มีการปลูกสร้างกันเป็นสถานที่อันศักดิ์สิทธิ์ ใช้ทำพิธีกรรมทางศาสนามากมายบริเวณกลางเมืองปัตตานี และตามอำเภอต่างๆ
วิถีชีวิตผู้คนในท้องถิ่นส่วนใหญ่ทำงานรับจ้าง ทำเกษตรกรรม ปลูกยางพารา ทำสวนปาล์ม ทุเรียน ลองกอง เงาะโรงเรียน รวมทั้ง อาชีพรับราชการตามหน่วยงานของรัฐ
ชีวิตผู้คนในท้องถิ่น ตื่นเช้าเข้าสวน กรีดยาง ทำสวนผลไม้ ส่วนชาวประมง ออกหาปลา ทำมาค้าขายปลาทะเลที่จับมาได้จากอ่าวไทย ส่งพ่อค้า แม่ค้า เพื่อนำไปจำหน่ายตามท้องถิ่น ต่างอำเภอ ส่วนใหญ่จะนิยมขับขี่รถมอเตอร์ไซน์เป็นพาหนะ เนื่องจากมีความคล่องตัวในการคมนาคมที่เส้นทางไม่ยาวไกลมาก คนหนุ่มสาว บ้างจะขับรถยนต์มาทำงานกันในตัวเมือง แบบไปเช้า เย็นกลับ
ที่น่าสนใจเรื่องวัฒนธรรมการกิน “ชาวตานี” นิยมหาอาหารเช้าทานกัน ประเภทอาหารพื้นเมืองข้าวยำ ข้าวราดแกง ไก่ทอดข้าวเหนียว บางคนก่อนทำงานจะเข้าร้านกาแฟ ดื่มน้ำชา ข้าวเหนียวไก่ ราคาไม่แพงแค่ 10 บาท ข้าวราดแกงจานละ 30 บาทขึ้นไป ค่าครองชีพครองโดบรวมไม่สูงมาก ด้วยความเป็นเมืองติดกับทะเล แหล่งหาปลา ปู กุ้ง หอย มาป้อนให้พ่อค้าในเมือง
แม้ว่า ปัจจุบันความเจริญย่างเข้ามาอย่างรวดเร็ว ปัจจุบันห้างดังมาเปิดบริการ มีร้านขายหมูกระทะ มีร้านซูซิ ร้านกาแฟที่ทันสมัย แบรนด์ดังๆมาเปิดบริการกันมากมาก เนื่องจากว่าผู้บริโภคทั้งคนไทยและมุสลิม ต่างนิยมดื่ม ชา กาแฟกันมาก แต่ร้านเก่าแก่แบบดั่งเดิมในท้องถิ่น ยังเป็นที่ชุมนุมร่วมสนทนา เหตุบ้านการเมือง ตามสภากาแฟยามเช้ากัน จนกลายเป็นวัฒนธรรมท้องถิ่นที่สืบทอดกันมายาวนาน
ส่วนโบราณสถานเก่าแก่ ปัตตานีมีความหลากหลายทางพหุวัฒนธรรม เนื่องจากสังคมมีความหลากหลาย โดยแต่ละกลุ่มยังคงรักษาเอกลักษณ์ของตนเองไว้ และสามารถอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน เคารพซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะความเชื่อ วิถีชีวิตของแต่ละกลุ่ม
สถานท่องเที่ยวสำคัญ “มัสยิดกลางปัตตานี” ถือว่าเป็นสถานที่ประกอบศาสนกิจของผู้นับถือศาสนาอิสลามในภาคใต้ที่สำคัญแห่งหนึ่งของเมืองไทย ได้สร้างขึ้นเมื่อปี 2497 โดยมีสถาปัตยกรรมเป็นแบบตะวันตก ผสมผสานสไตล์โมร็อคโก ปัจจุบันถือว่าเป็นมัสยิดที่สวยที่สุดชายแดนใต้
วิถีชีวิตคนตานีแบบดั่งเดิม ส่วนหนึ่งอยู่กับสายน้ำที่มีความผูกพันธ์ เสมือนกับเส้นเลือดใหญ่ในการทำมาหากิน ใช้ในการคมนาคม ปัจจุบันมีแม่น้ำปัตตานีตัดผ่านกลางเมือง จะเห็นว่าบริเวณริมน้ำทั้งสองฝั่งมีบ้านหรู โรงแรม ทรงโบราณสลับบ้านเก่าแก่ปลูกขึ้นมาเรียงราย ในอดีตผู้คนแถบนี้เคยใช้แม่น้ำปัตตานีสัญจรในการทำมา ค้าขาย เป็นแหล่งเรือประมงหาปลามาขึ้นฝั่ง บางคนเลือกใช้เรือกอและในการทำประมงสืบทอดมาตั้งแต่โบราณ
อีกเสน่ห์หนึ่ง “ปัตตานี” แหล่งตลาดเสื้อผ้ามือสองที่ขึ้นชื่อ ซึ่งเปิดขายตามตลาดนัด “รูสะมิแล” ข้างมอ.ปัตตานี ในช่วงวันอาทิตย์ ส่วนตลาดวันจันทร์-พฤหัส จะเปิดขายตลาดนัดใจกลางเมือง ซึ่งนำเข้าเสื้อผ้ากระสอบนำมาจากต่างประเทศ ส่วนใหญ่เป็นเสื้อผ้าแฟชั่น กางเกงยีนส์ และเสื้อยืดในราคาถูก ลูกค้าบางคนมาซื้อไปขายกันตามตลาดออนไลน์และตลาดนัดจัตุจักร
อย่าลืม แวะมาเที่ยวปัตตานี ลองไปท่องเที่ยวดูวิถีชีวิตชุมชนชาวประมง เลือกซื้อสินค้าอาหารทะเล ชมความสวยงามทางด้านโบราณสถาน อาคารเก่าแก่มากมาย เลือกทานอาหารพื้นเมืองขึ้นชื่อ บอกเลยว่าที่นี่มีของดีท้องถิ่นมากมาย
