ล่องใต้ไหว้พระขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมือง “พระธาตุไชยา” สมัยศรีวิชัย
เดินทางสู่ประตูปักษ์ใต้ ผ่านจังหวัดชุมพร สู่ภาคใต้ระหว่างทางแวะกราบไหว้สิ่งศักดิ์คู่บ้าน คู่เมืองแล้ว อย่าลืมแวะมาสักการะพุทธสถานที่เก่าแก่ มีประวัติศาสตร์อันยาววนาน และยังมีเอกลักษณ์ของศิลปกรรมสมัยศรีวิชัยไว้ให้ชนรุ่นหลังได้ศึกษาอย่างสมบูรณ์แบบ
นั่นคือ “วัดพระบรมธาตุไชยาวรวิหาร” เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งอยู่ต. เวียง อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี และบรมธาตุไชยาแห่งนี้ เป็นสถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จสัมมาสัมพุทธเจ้า นับว่าเป็นปูชนียสถานที่สำคัญคู่บ้าน คู่เมือง ของคนปักษ์ใต้และสุราษฎร์ฯ
จากข้อมูลกรมศิลปากรได้อธิบายไว้ว่า “พระบรมธาตุไชยา” เป็นเจดีย์ทรงปราสาทยอดแบบที่นิยมเรียกกันทั่วไปว่า “ศิลปะศรีวิชัย” ลักษณะเป็นมุขตัน ยื่นออกมาจากกลางผนังเรือนธาตุ ยกเว้นด้านทิศตะวันออกมีบันไดทางขึ้นเข้าสู่ห้องโถงกลาง มุขทั้งสี่ด้านที่ยื่นออกมาจากผนังเรือนธาตุ ทำให้ดูคล้าย่อมุมไม้สิบสอง แต่โดยข้อเท็จจริงแล้ว มิได้ย่อมุมไม้ แต่เป็นการเพิ่มมุขที่เพิ่มขึ้นมาคือ มุมของจัตุรมุขนั่นเอง
โครงสร้างพระบรมธาตุไชยา เป็นเจดีย์ก่ออิฐไม่สอปูน อิฐเนื้อแกร่งเผาด้วยไฟแรง เมื่อก่ออิฐแล้วคงขัดถูแต่งรอยให้เรียบเสมอกัน แม้พระบรมธาตุได้มีการบูรณะปฎิสังขรณ์มาหลายครั้ง จึงมีลวดลายเก่าผสมใหม่ ส่วนงานสถาปัตยกรรมโดยรวมคล้ายคลึงกับสถาปัตยกรรมแบบอินเดียใต้
แต่เปลี่ยนรูปจำลองอาคารขนาดเล็กบนชั้นหลังคา ซึ่งเป็นเทวาลัยในศาสนาพราหมณ์ ให้กลายเป็นสถาปัตยกรรมในพุทธศาสนา บ้างก็ว่ามีเค้าของการคลี่คลายมาจากปราสาท 2 หลัง ที่วัดแก้วและวัดหลง ทำให้ข้อสันนิฐานอีกอย่างหนึ่งว่า อายุของพระบรมธาตุไชยา อาจจะหลังลงมาจากโบราณสถานที่วัดพระแก้วและวัดหลง เป็นสถาปัตยกรรมในยุคครหิ ประมาณพุทธศตวรรษที่ 17-18
ซึ่งรูปแบบศิลปกรรมของพระบรมธาตุไชยาก็ได้แพร่อิทธิพลให้แก่สถาปัตยกรรมในสมัยต่อมาอย่างแพร่หลาย อาทิ เจดีย์วัดเขาพระอานนท์ อ.พุนพิน เจดีย์บนเขาสายสมอ รวมทั้งวัดโบราณต่างๆในเขตอ.ไชยา
“พระบรมธาตุไชยา” ถือว่าเป็นปูชนียสถานสำคัญ คู่บ้าน คู่เมือง เป็น1 ใน 3 ของโบราณสถานอันศักดิ์สิทธิ์ที่เคารพบูชาของภาคใต้ ได้แก่ เจดีย์พระมหาธาตุ จ. นครศรีธรรมราช และพระพุทธไสยาสน์ ถ้ำคูหาภิมุข จ.ยะลา
นอกจากนี้ ประชาชนที่เดินทางมาสักการะพระธาตุแล้ว บริเวณวัดยังมีพระวิหารหลวงองค์เจดีย์ และพระพุทธรูปศิลาทรายแดงสามองค์ หรือพระพุทธรูป 3 พี่น้อง สามารถขอพร เรื่องโชคลาภ การงาน และสุขภาพ
อยากเชิญชวน นักท่องเที่ยว ทั้งสายมู และสายโบราณสถานมาชมความงดงามของเจดีย์พระธาตุไชยา มรดกทางพุทธศาสนาแดนใต้
