ทำน้อยได้มาก 'ปลูกมะกรูดตัดใบขาย(ระยะชิด)'ฟันรายได้ไร่ละเกือบแสนบาท

"จุดเด่นของการปลูกมะกรูด คือ สามารถปลูกได้ในพื้นที่ขนาดเล็กในระยะชิด 1 ไร่ปลูกได้ 4,000 ต้น จากทั่วไปปลูกได้แค่ประมาณ 100-200 ต้น ซึ่งการปลูกระยะชิดนั้นสามารถดูแลได้ง่าย คุณภาพดีๆ เช่น ขนาดใบ ความปลอดภัย และระยะเวลาที่ออก ได้ผลผลิตสูงสุดถึงกิโลละประมาณ 100 กว่าบาท" เฮียเคี้ยง-นายอภิชาติ พรลาภเลิศสุข เจ้าของแปลงมะกรูดตัดใบที่ปลูกแบบ “ระยะชิด”ต.หนองปลาไหล อ.หนองปรือ จ.กาญจนบุรี กล่าว 

ความสำเร็จตลอดระยะเวลากว่า 12 ปี ที่ "เฮียเคี้ยง"พลิกผืนดินปลูกมะกรูด ระยะชิดบนบนพื้นที่ 3 ไร่ บอกเล่าถึงความน่าสนใจของอาชีพนี้คือเป็นอาชีพหลักที่สร้างรายได้มั่นคงเพราะมีตลาดทั้งในไทยและต่างประเทศรองรับไม่อั้น โดยปัจจุบันทำอยู่ทั้งหมด 3 ไร่ (6,500 ต้น) จะสลับหมุนเวียนกัน 5 แปลงย่อยจะสลับกันตัด (ไล่รุ่น) เพื่อให้มีรายได้ต่อเนื่องกัน แต่ว่าจะมีอยู่รอบหนึ่งที่จะตัดหมดทีเดียว เนื่องจากว่าช่วงปลายฝน-ต้นหนาว จะตัดทีเดียวเลยให้มันแตกพร้อมๆ กันหมด เป็นการพักต้นด้วยในตัวช่วงหน้าหน้าฝน

“เพราะว่ามะกรูดในช่วงหน้าฝนจะเป็นช่วงมะกรูดที่ราคาไม่ค่อยแพง ปีหนึ่งจะราคาถูกประมาณ 3 เดือน คือ เดือนสิงหาคม กันยายน และ ตุลาคม ราคาประมาณกิโลกรัมละ 35 บาท แต่ว่าส่วนใหญ่ทำราคาเดียวทั้งปี คือ บอกกับลูกค้าคิดว่าขอราคาเดียวทั้งปีเลย จะถูกจะแพงเอาราคานี้ ช่วงแพงเราไม่หวั่นไหว ช่วงถูกก็เฉยๆ แต่ว่าออเดออาจจะลดลงบ้าง ราคาที่ขอแบบ cover ทั้งปีเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 100 บาท/กก. ถ้าเป็นช่วงที่ราคาพีกๆ ของปีอยู่ที่ประมาณ 135 บาท/กก. แต่ว่ามันจะพีกอยู่หลายเดือนอยู่ครับ ตั้งแต่มกราคม กุมภาพันธ์ มีนาคม เมษายน พฤษภาคม” 

หลังจากได้ใบรับรองมาตรฐาน “GAP” ของกรมวิชาการเกษตรจะส่งขายให้กับแม่ค้าตามตลาดนัด ราคาที่ได้เฉลี่ยอยู่ที่ 30-35 บาท/กก. ส่งเข้าโรงงานแปรรูปอาหาร ราคาที่ได้มีตั้งแต่ 60 บาท/กก.ขึ้นไป ส่วนเด็ดใบส่งเข้าห้างสรรพสินค้าได้ราคาอยู่ที่ 90 บาท/กก. และส่งออกต่างประเทศได้อยู่กิโลกรัมละ 100 บาท

การทำมะกรูดระยะชิดเขาเรียกว่าสรีระวิทยาของไม้ผลเขตร้อน เนื่องจากว่ามะกรูดจะมี “ใบ” ที่สวยที่สุดแล้วให้พื้นที่ใบมากที่สุดคือ “กิ่งกระโดง” ดังนั้นถ้าปลูกระยะชิดจะแย่งกันหาแสง เพื่อที่จะพุ่งขึ้นไปคือกิ่งกระโดง เพราะเวลาเป็นกิ่งกระโดงพื้นที่ใบเยอะและใบสวย ใบจะไม่กลม ใบจะเป็นออกแนว Shape เหมือนเขาเรียกว่า หุ่นนางแบบ จะยาวๆ มีเชฟใบมีรูปทรง 

“ถ้าเราทำเป็นมะกรูดที่เป็นทั่วๆ ไปที่กิ่งมันนอนลงมาอย่างเงี้ย มันจะติดดอกครับ ถ้ากิ่งมันเกินกว่า 60 องศาลงมามันจะติดดอก ออกผล ซึ่งเราไม่ต้องการเราต้องการใบอย่างเดียว พอกิ่งมันนอนลงมาใบมันจะออกกลมๆ ครับซึ่งมันไม่สวย เวลามันอยู่ใน shelf หรือเวลาเข้าไปอยู่ในแพกเกจเนี่ยมันไม่น่ารัก” การจัดการเรื่องโรคก็ง่ายกว่า เพราะว่าจะทำพร้อมกันทั้งรุ่นเลยเราตัดทีเดียว ตัดตั้งลำทีเดียวแล้วให้เขาแตก บังคับให้เขาแตกยอดพร้อมกันในครั้งเดียว ทำให้เราจัดการคอนโทรลได้ทั้งเรื่อง “ปุ๋ย” เรื่องของ “สารเคมี” และการจัดการแปลงก็ง่ายด้วย

สำหรับการปลูกแบบระยะชิด ชิดสุดคือ 50x50 ซม.ปลูกแบบสลับฟันปลา แต่ว่าแปลงนี้จะห่างนิดหนึ่งถ้าใช้ 50x50 ซม. การจัดการเรื่องทางเดินจะยาก เราจะเดินทำงานยาก ดังนั้นทางเดินเราขยายจากระยะแถว 50x50 ซม. แต่ว่าทางเดินเราจะขยายออกมาหน่อยเป็นประมาณ 1 เมตร ซึ่งทำให้เราทำงานได้ง่ายขึ้นด้วย“การคอนโทรลเรื่องความสูงของต้น จะไว้ประมาณนี้ถือว่าสามารถทำงานได้สะดวก ปีหนึ่งเราจะตัดให้มันต่ำลงมาอยู่ที่ระดับประมาณนี้ 1 ครั้งในรอบปี ไม่ให้เกินไปกว่านี้เพราะว่ามันจะจัดการ และการทำงานของเราจะยากขึ้น

การตอบโจทย์ในเรื่องของเกษตรทำน้อยแต่ได้มาก ถ้าในพื้นที่ 1 ไร่ของแปลงนี้ปีหนึ่งตัดได้ 6 ครั้ง ครั้งหนึ่งเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ (น้ำหนัก) 600 กิโลกรัม คราวนี้ขึ้นอยู่กับว่าราคาในช่วงนั้นจะเป็นอย่างไรบ้าง แล้วระบบนี้จะใช้คน หรือแรงงานเพียงแค่ 2 คน ใช้คนไม่เยอะ หรือถ้าหากว่าบ้านใครมีพื้นที่ไม่เยอะ ทำแค่ 1 งานก็ได้ (1 งานได้เป็น 1,000 ต้นแล้ว) สามารถทำเป็นรายได้เสริมจากรายได้หลักได้ แต่สวนมะกรูดตัดใบของตนเองคือเป็นรายได้หลัก

เฮียเคี้ยง ยังบอกด้วย ถ้าสามารถทำเกรดพรีเมียมได้ตอนนี้ตลาดยังไม่พอ! ส่วนใหญ่แล้วลูกค้าจะรีเควสต์เกรดพรีเมียมค่อนข้างเยอะแต่มันทำไม่ค่อยได้กัน นี่คืออุปสรรคปัญหาและอุปสรรคเลย แล้วอีกอันหนึ่งคือเรื่อง โนว์ฮาวในเรื่องของวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวอันนี้สำคัญ เนื่องจากว่ามะกรูดเขามี “น้ำมัน” ในตัวค่อนข้างเยอะ พอมีน้ำมันในตัวค่อนข้างเยอะการที่เขาจะเสื่อมสภาพหรือเขาเรียก “ตายนึ่ง” ก่อนที่จะไปถึงมือลูกค้ามันง่าย เพราะฉะนั้นระยะทางจากสวนไปถึงมือลูกค้าไม่ควรเกินกว่า 250 กม.หรือ 300 กม. ยกเว้นมีห้องเย็นก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้าไม่มีต้องลดความสูญเสียโดยระยะทาง ระยะเวลาคือต้องไปถึงให้เร็วที่สุด

สำหรับผู้ที่สนใจ “ปลูกมะกรูดตัดใบระยะชิด”ไปศึกษาดูงานได้ที่สวนต.หนองปลาไหล อ.หนองปรือ จ.กาญจนบุรี หรือสอบถามได้ที่ 08-1375-2380 หรือ 08-9733-5188